Giftige planten

Giftige planten zijn te verdelen in verschillende families. Hieronder zullen de belangrijkste hier voorkomen giftige planten behandeld worden, inclusief de gevolgen. Die kunnen trouwens ook voor andere dieren en zelfs voor de mens heel vervelend tot dodelijk zijn!

Giftige families:

- akonieten
- ranonkel- of boterbloemachtigen (ranunculaceae)
- nachtschaden (solanaceae)
- lelieachtigen (liliaceae)
- familie van de euphorbiaceae (Christusdoorn, kerstster)
- bollen van tulpen, hyacinten
- bollen van narcisachtigen, zoals sneeuwklokjes, narcissen, amaryllissen
- maagdenpalmachtigen (oleander!)

Akelei (Aquilegia vulgaris)
Ranonkelachtige. Wrijven met een blaadje over de huid veroor­zaakt een branderig gevoel.

Amaryllis (Amaryllis belladonna)
Narcisachtige. Alle narcisachtigen zijn giftig. Ze beïnvloeden de spijsvertering en verlammen het zenuwstelsel. Dit geldt ook voor de narcis en het sneeuwklokje!

Belladonna (Atropa belladonna)

Nachtschaden. Heel giftig, vooral de glimmende, zoete vruchten. Het gif veroorzaakt ademhalings moeilijkheden, waarbij soms de dood volgt door verlamming van de ademhalingswegen.

Bilzekruid (Hyoscyamuys niger)
Familie der nachtschaden. Alle soorten bilzekruid zijn giftig. De verschijnselen zijn een opgezwollen buik en hevige krampen, waarop verlamming en tenslotte de dood volgen.

Bitterzoet (Solanum dulcamara)
Familie der nachtschaden. Alle delen van de plant bevatten solanine, dat werkt op de zenuwcentra, maar tegelijkertijd de maag en in hoge doses de rode bloedlichaampjes kan aantasten.

Bosanemoon (Anemone nemorosa)
Ranonkelachtige. Komt voor in alle bossen van de gematigde zone. Net als alle andere anemonen veroorzaakt het gif heftige spiersamentrekkingen, kolieken met bloedverlies, bloedwateren, ademhalings moeilijkheden en hartstoornissen.

Brem (Cytisus scoparius)

Peuldrager. De bloemen bevatten een gif dat braken en heftige kolieken kan opwekken.

Croton (Croton tiglium)

Wolfsmelkachtige. Vaak als kamerplanten gekweekt. Het melksap is heel irriterend, aanraken van een blad kan al een soort eczeem veroorzaken. De blaartrekkende olie geeft littekens die niet meer weg gaan.

Doornappel (Datura arborea/Datura stramonium)
Familie van de nachtschaden. De datura is een zeer giftige plant, zoals alle planten uit de familie der nachtschaden, met inbegrip van de aardappelplant!

Dotterbloem (Caltha palustris)
Ranonkelachtige. Groeit heel algemeen op drassige grond en langs de waterkant. De plant is giftig en werkt als een krachtig braakmiddel.

Gebroken Hartje (Dicentra spectabilis)
Deze uit China afkomstige plant bevat een voor mond en ogen zeer irriterend sap.

Gevlekte Aronskelk (Arum maculatum)
Aronskelkachtige. De hele plant is heel bitter en giftig. Het gevaar bestaat dat kinderen de gevaarlijke, rode bessen eten.

Goudenregen (Laburnum anagyroides/Cytisus laburnum)
Alle delen van deze plant bevatten gif, maar vooral de zaden. Als dieren dit binnen krijgen gaan ze braken, krijgen krampen, raken in coma en gaan tenslotte dood door verstikking. Kinderen lopen groot gevaar als ze de zaden in hun mond steken .

Herfsttijloos (Colchicum autumnale)
Lelieachtige. Het sterke gif zit in alle delen van de plant, maar vooral in de knollen. Het gif is zo sterk dat 3 gram blad per kilo lichaamsgewicht dodelijk kan zijn voor een dier. De effecten ervan zijn hevige maag-darmcatarre, gevolgd door inwendige bloedingen en een verlamming van de ademhalingswegen, die snel tot de dood leidt.

Kamperfoelie (Lonicera)
De bessen zijn giftig, maar zijn zo vies dat niemand ze eet.

Kerstroos (Helleborus niger)
Familie der ranonkelachtigen. Bevat een stof die op het hart en het zenuwstelsel werkt.

Kroonkruid (Coronilla varia)
Kruipende plant die soms een beetje klimt. De zaden zijn giftig. Schapen die deze zaden binnen krijgen, kunnen eraan sterven. Het gif veroorzaakt stoornissen van het spijsverteringsstelsel.

Laurierkers (Prunus lauroceratus)
De bladeren van deze plantesoort zijn rijk aan blauwzuur en daarom giftig. Hun sterke amandelgeur doet dit al vermoeden.

Lelietje van dalen (Convallaria majalis)
Lelieachtige. De plant is zeer giftig. Bovendien: wie teveel van de zoete geur opsnuift, krijgt het vreselijk benauwd.

Maretak/Mistletoe (Viscum album)
De plant bevat eem gif dat bij de mens een verandering in de arteriële bloeddruk en in het hartritme veroorzaakt. In hoge doses veroorzaakt het gevoelloosheid en verlamming.

Monnikskap (Aconitum)
De hele plant is gevaarlijk, maar vooral de wortels in de bloeitijd. Het gif verlamt de ademhaling.

Oleander (Nerium oleander)
Deze struik is in alle delen zeer giftig! De voornaamste toxine, oleandrine, veroorzaakt spasmen en leidt snel tot de dood door verstikking.

Peperboompje (Daphne mezereum)
De hele plant is zeer giftig. Niet alleen de bessen zijn erg gevaarlijk, maar wrijven met de huid langs de schors geeft ook al een ondraaglijke, branderige pijn. De sappige bessen hebben een scherpe smaakt. Van de bessen is 30 g voldoende om een kalf te doden, 12 g voor een hond en 3 bessen voor een varken. Ook voor de mens zijn de bessen dodelijk. Vogels kunnen de bessen echter eten zonder enig nadelig gevolg.

Pioenroos (Paeonia officinalis)
Familie der ranonkelachtigen. De wortels zijn erg bitter en giftig.

Ridderspoor (Delphinium consolida)
Ranonkelachtige. De hele plant bevat een irriterend gif, verwant aan het gif in akonieten, maar met een zwakkere werking.

Salomonszegel (Polygonatum)
Alle soorten polygonatum zijn hevig laxerend.

Sneeuwklokje (Galanthus nivalis)
Narcisachtige. De bollen bevatten een gif dat de spijsvertering beïnvloedt en het zenuwstelsel verlamt.

Tabak (Nicotiana tabacum)
Familie der nachtschaden. De plant bevat het zeer giftige nicotine. Het innemen van onbehandelde bladeren is dodelijk. Een nicotinevergiftiging leidt tot rillingen, een versnelde ademhaling en verlammingsverschijnselen. Het slachtoffer wordt geleidelijk gevoelloos en raakt tenslotte in coma.

Vaste Lupine (Lupinus polyphyllus)
De zaden van deze lupinesoort bevatten hetzelfde gif als andere lupinen, maar in grotere hoeveelheden. Het veroorzaakt ernstige spijsverterings stoornissen, gevolgd door het afsterven van de levercellen en later ook van de weefsels van de zenuwcentra. Ganzen zijn hier bijzonder gevoelig voor.

Venijnboom (Taxus baccata)
De hele plant is uiterst giftig! Paarden zijn er bijzonder gevoelig voor: een paar blaadjes zijn voldoende om een paard een vreselijke dood te doen sterven. Merkwaardig genoeg zijn ze er juist dol op en taxus mag dus nooit in de buurt van paarden geplant of op een hoop gegooid worden. Het vlezige omhulsel van de zeer giftige pit is wel eetbaar. Het gif in deze boom is taxine, een stof die het zenuwstelsel verlamt en waarvan de verdovende werking vergelijkbaar is met die van morfine.

Vingerhoedskruid (Digitalis)
Dit kruid is zeer giftig, maar goed gedoseerd helpt digitaline tegen hart­zwakte.

Voorjaarsadonis (Adonis annua/aestivalis)
Ranonkelachtige. De hele plant is giftig en veroorzaakt hevige kolieken en diarree totdat dood door uitputting volgt.

Vuurwerkplant (Dictamnus albus)
Familie der wijnruitachtigen. Aanraking van de bladeren kan nare jeuk veroorzaken. Dieren worden een beetje duizelig als ze onbedoeld iets van de plant binnen krijgen.

Wijnruit (Ruta graveolens)
Dit kruid bevat verscheidene giftige stoffen waarvan de werking nog niet helemaal bekend is. In ieder geval kan het drinken van een sterk aftreksel van wijnruit speekselvloed, gastroenteritis, nierontsteking en een miskraam veroorzaken. Overigens, de geur werkt afstotend op katten.

Wild Kruiskruid (Senecio vulgaris)
Voor de mens is dit onkruid ongevaarlijk, maar dieren kunnen er ziek van worden. Het giftige bestanddeel veroorzaakt gebrek aan eetlust, steeds ergere verzwakking, verbleking van de slijmvliezen, geelzucht, verstopping en kolieken. Dieren die er veel van binnen krijgen, sterven binnen enkele dagen.

Wilde kardinaalsmuts (Euonymus europaeus)
De vruchten van de wilde kardinaalsmuts zijn zowel purgerend als braakwekkend.

Wolfsmelk (Euphorbia)
Het melksap veroorzaakt bij aanraking lelijke puisten. Bij inwendig gebruik werkt het als een drastisch laxeermiddel en leidt het tot ontsteking van het darmkanaal. Gevaarlijk voor paarden en varkens die er per ongeluk van eten.

Zevenboom (Juniperus sabina)
Deze plant is zeer giftig door de hoge concentratie galnote zuur. Dit veroorzaakt ontstekingen in het maagdarmkanaal. Dieren gaan hieraan snel dood.

Andere gifdragers in de natuur :
Eikebladeren en eikels bevatten een snelwerkend gif (looi­zuur), beukenootjes veroorzaken een zeer onaangename vorm van dronkenschap.

De kamerplant Dieffenbachia bevat zeer giftig sap: in de mond veroorzaakt het blaren op de tong en een dikke keel, die bijna doet stikken.

De pitten van abrikozen en perziken bevatten cyanide, dat in kleine hoeveelheden, een enkel nootje, onschuldig is, maar in grote hoeveelheden zeer schadelijk is.

Rauwe doperwten bevatten een zwaar gif, dat door het koken wordt vernietigd.

De bladeren van de aardappel (geslacht der nachtschaden) zijn zeer giftig.

Bijen kunnen zonder problemen de nectar verzamelen van de oleander, het vingerhoedskruid en van verschillende rododendrons; de honing ervan is voor de mens giftig!

Tenslotte, planten kunnen ook om een andere reden dan hun giftigheid gevaarlijk zijn voor dieren. Wat te denken van de cactus met z'n vaak zeer scherpe stekels? En de yucca, die door de vezels uit de bladeren darmontsteking kan veroorzaken bij de kat die op de bladeren kauwt.

Algemeen geldt dus: oppassen tenzij u weet dat de plant onschuldig is. In dat geval leeft de plant zelf meestal niet lang, want geen konijn versmaadt het malse groen van een chlorophytum (graslelie) of van een parapluplantje!

Bronnen:

- Giftige planten, door Georges Becker, Praag

- Plant Poisoning in Small Companion Animals

Om te eindigen de top-10 van de giftige planten: *

1. oleander (nerium oleander)

2. venijnboom (taxus baccata)

3. peperboompje (daphne mezereum)

4. doornappel (datura)

5. herfsttijloos (colchicum)

6. goudenregen (cytisus laburnum)

7. vingerhoedskruid (digitalis)

8. nicotiana (tabak)

9. monnikskap (aconitum)

10. lelietje van dalen (convallaria)